حاشیه ای بر خام گیاهخواری (بخش دوم)

حاشیه ای بر خام گیاهخواری

دکتر زرین آذر - (بخش دوم)

در ادامه بخش اول ... به باور من، وگانیسم دقیق ترین، اخلاقی ترین و علمی ترین مسیر تغذیه است و خیلی هم منطقی و متعادل به همه چیز نگاه میکنه. یه راه میانه است و جمع خیلی از اصول و شیوه های دیگه برای تغذیه ی سالم طبیعی و دفاع از حقوق حیوانات (همچنین نگران تغییرات اقلیمی و فعال در زمینه ی کمک کردن فجایع زیست محیطی).

مثلا شاخه ی دیگه ای از گیاهخواری هست که به فروگانیسم (میوه خواری) معروفه. من فکر میکنم اون هم رادیکال و غیرمعموله؛ درواقع تفریطیه چون از غده ها، ریشه ها، پیازها، ساقه ها، برگها و گلهای گیاهان استفاده نمیکنن و تصورشون اینه که با مصرف اونها گیاهان رو میکشن یا بهشون صدمه ی جدی وارد میکنن (درحالیکه من در نوشته هام نشون داده م این تصور تا حدودی زیادی نادرست و غیرمعقول هست). فروگانیست ها فقط از میوه ها و مغزها استفاده میکنن (خام یا پخته).

به نظر من، فقط پشت وگانیسم میانه رو (ترکیبی از پخته خواری و خام خواری) فلسفه ای جامع و قوی هست و بقیه دچار ضعف استدلالات فلسفی-اخلاقی و استنادات علمی اثبات ناشدنی هستن. با وجود این اذعان میکنم، انتخاب با خود وگانهاست: پخته خواری وگان، یا خام خواری وگان.

رجوع کنید به کتاب «سیب زمینی به جای قرص پروزاک: معجزه ی سیب زمینی» نوشته ی کتلین دمزون، برگردان منوچهر شریف رازی، انتشارات نیریز. نون سبوس دار یا نون تیره نسبت به نون سفید به طور میانگین دو برابر ویتامین، مواد معدنی و مواد فیبری داره. ویتامین ای، آنتی اکسیدان ها، استروژن های گیاهی و منیزیم موجود در نون های سبوسدار، سبب تقویت ماهیچه های روده میشه. تیامین (ویتامین ب-۱)٬ ریبوفلاوین (ویتامین ب-۲)، نیاسین (ویتامین ب-۳) و بیوتین (ویتامین ب-۷ یا ویتامین اِچ) موجود توی نون سبوسدار، باعث ایجاد تمرکز و دقت عمل شده و احساس شادابی رو در انسان تقویت میکنه. آهن موجود توی نون دارای سبوس، در کودکان به ویژه در دورانی که سلولهای عصبیشون درحال رشد هست، سبب بالارفتن ضریب هوشی اونها میشه. توی غلات، انواع مواد معدنی مثل آهن، منیزیم، کلسیم و فسفر وجود داره و فیبر سبوس، جذب این املاح به خصوص آهن و کلسیم رو فراهم میکنه. سبوس یه داروی موثر برای بیمارانیه که همیشه از مشکل یبوست رنج میبرن، و برای پیشگیری از چاقی و اضافه وزن هم بسیار مفیده. نون های تیره یا سبوسدار باعث پایین اومدن احتمال ابتلا به سرطان کولون (رودهی بزرگ) میشن چون سبوس موجب تخمیر، پیدایش و آزادسازی ترکیبات ناشی از فعل و انفعالات سوخت و ساز (متابولیسم) بدن در کولون میشه و این پدیده، عامل بازدارنده در پیدایش بیماریهای دستگاه گوارش هست. با افزایش مصرف نون های سبوسدار، کاهش معناداری در خطر ابتلا به بالابودن سطح کلسترول، تری گلیسیرید، قند و فشار خون مشاهده میشه و درنتیجه از شیوع بیماریهای قلبی و عروقی نیز جلوگیری میکنه. برای نمونه آنزیم سلولاز برای تجزیه ی سلولز (یکی از چهار گونه ی فیبر موجود در گیاهان که تقریبا همه ی حیوانات علف خوار به خاطر وجود میکرو ارگانیسم هایی در دستگاه گوارششون قادر به هضم اون هستن) و تبدیل اون به گلوکز که یه قند ساده است. آنزیم های هِمیسلولاز و زایلاناز (برای تجزیهی هِمیسلولز) و آنزیمهای پِکتاز و پِکتیناز (برای تجزیه ی پِکتین) هم هستن که مقدار کمی از اونها در معده ی حیوانات گیاهخوار نشخوارگر (مثل گاو و گوسفند) و روده ی کور حیوانات گیاهخوار غیرنشخوارگر (مثل اسب و فیل) جذب میشه ولی در انسان نه. آنزیمهای لیگناز و لیگنیناز (برای تجزیه ی نوع چهارم فیبر یعنی لیگنین) در حیوانات پستاندار و انسان وجود نداره.